Μια προσεκτική ματιά στο νέο σύστημα ηλεκτρονικού πολέμου που θα προστατεύει τα αμερικανικά F-16

An F-16 Fighting Falcon assigned to the 85th Test and Evaluation Squadron after the first flight with the ALQ-257 Integrated Viper Electronic Warfare Suite (IVEWS) at Eglin Air Force Base, Florida. (Image credit: U.S. Air Force)

Το άρθρο του Aviationist με τίτλο «A Close Look at the New EW System Which Will Protect U.S. F-16s»  παρουσιάζει το νέο ηλεκτρονικό σύστημα αυτοπροστασίας AN/ALQ-257 Integrated Viper Electronic Warfare Suite (IVEWS), το οποίο πρόκειται να εξοπλίσει τουλάχιστον 72 αεροσκάφη F-16 Fighting Falcon της αμερικανικής Αεροπορίας, καθώς και τα αεροσκάφη Η.Π ME-11B HADES. 

Η ανάγκη για ένα σύγχρονο EW σύστημα πηγάζει από την σημερινή, πολύπλοκη και ρευστή κατάσταση στο πεδίο του ηλεκτρονικού φάσματος του πολέμου, όπου τα radar και τα ηλεκτρονικά μέσα ανίχνευσης/στόχευσης είναι κινητά, ενεργοποιούνται εκ των υστέρων, και γενικά δεν ακολουθούν τα «παραδοσιακά» στατικά πρότυπα. 

Τι προσφέρει το IVEWS – βασικές δυνατότητες

The Line-Replaceable Units (LRU) that make up the core of the IVEWS suite. (Image credit: Northrop Grumman)

Το IVEWS είναι πλήρως ψηφιακό, «εσωτερικό» σύστημα, δεν απαιτεί εξωτερικά συστήματα (pods), αφήνοντας έτσι δυνατότητα για καύσιμα ή οπλισμό.

Διαθέτει σειρά από κεραίες τοποθετημένες στο αεροσκάφος που δημιουργούν μια «σφαίρα» 360° για λήψη και μετάδοση ραδιοσυχνοτήτων. Έτσι, μπορεί να εντοπίζει, αναγνωρίζει, παρακολουθεί και αν χρειάζεται να «μπλοκάρει» (παρεμβάλλει) εχθρικά radar και άλλες απειλές. 

Μία από τις σημαντικότερες λειτουργίες του είναι η ικανότητα γεωεντοπισμού (geolocation) των απειλών ακόμη και από ένα μόνο αεροσκάφος, χωρίς την ανάγκη συνεργασίας με άλλα, κάτι που παλαιότερα απαιτούσε συνεργασία/τριγωνισμούς. 

Το σύστημα μπορεί να ταυτοποιήσει, παρακολουθεί και καταστείλει ταυτόχρονα πολλές απειλές, ακόμη και όταν ο πιλότος είναι εστιασμένος σε άλλες κρίσιμες φάσεις της αποστολής. Το IVEWS λειτουργεί με μεγάλη αυτονομία και αυτοματοποίηση. 

Συνεργασία με radar και αναβάθμιση της αποτελεσματικότητας

Northrop Grumman’s AN/APG-83 Scalable Agile Beam Radar (SABR) installed on an Air National Guard F-16 at McEntire Joint National Guard Base, South Carolina. (Image credit: U.S. Air Force)

Μία κρίσιμη ικανότητα του IVEWS είναι η ψηφιακή ενσωμάτωσή του με το radar AN/APG-83 SABR (AESA), που ήδη εγκαθίσταται σε πολλά F-16. Η επικοινωνία μεταξύ radar και IVEWS γίνεται με την τεχνική pulse-to-pulse, γεγονός που επιτρέπει στο radar να λειτουργεί με πλήρη απόδοση ενώ παράλληλα το IVEWS ανιχνεύει και αντιμετωπίζει εχθρικές εκπομπές.

Κατά τη διάρκεια δοκιμών, ακόμη και σε περιβάλλοντα με πολλά εχθρικά αεροπορικά και επίγεια μέσα, τα F-16 με IVEWS κατάφεραν να καταστείλουν (suppress) τις απειλές και ταυτόχρονα να χρησιμοποιήσουν το radar SABR για άλλες αποστολές.

Διαδικασία πιστοποίησης και χρονοδιάγραμμα εισαγωγής

Το IVEWS έχει περάσει από εκτεταμένες δοκιμές σε εργαστήρια, αλλά και δοκιμαστικές πτήσεις, πάνω από 300 εξόδους και 500 ώρες πτήσης. Δύο F-16 Block 50 χρησιμοποιήθηκαν ως «testbeds» σε αυτά τα δοκιμαστικά σενάρια. 

Η παραγωγή του αναμένεται σύντομα. Έχουν ήδη δεσμευθεί με περίπου 187 εκατομμύρια δολάρια για πιστοποίηση και επιπλέον 250 εκατομμύρια για το 2026 για την πρώτη πλήρη παρτίδα. Προβλέπεται τα πρώτα μαχητικά εξοπλισμένα με IVEWS να είναι επιχειρησιακά έως τα τέλη του 2027. 

Γιατί είναι κρίσιμη αναβάθμιση — τι σημαίνει για το μέλλον των F-16

Το IVEWS προσφέρει σε 4ης γενιάς μαχητικά, όπως τα F-16, μια αυτοπροστασία και ευελιξία κοντά σε αυτή των σύγχρονων 5ης ή ακόμη και 6ης γενιάς αεροσκαφών. Με αυτό το σύνθετο ηλεκτρομαγνητικό πεδίο, με ταχύτατα μεταβαλλόμενες απειλές, κινητά συστήματα και jammers, ένα τέτοιο σύστημα δεν είναι πολυτέλεια αλλά αναγκαιότητα. 

Επιπλέον, το γεγονός ότι το IVEWS είναι «προσαρμόσιμο», modular, σημαίνει ότι μελλοντικές αναβαθμίσεις, νέο λογισμικό, επιπλέον δυνατότητες μπορούν να ενσωματωθούν χωρίς ριζικές αλλαγές. 

Ακόμη, η δυνατότητα να «ανοίγει» μία περιμετρική «σφαίρα» ηλεκτρονικής προστασίας γύρω από το αεροσκάφος και ενδεχομένως γύρω από ομάδα αεροσκαφών, μετατρέπει το F-16 από απλό μαχητικό σε πλήρως βιώσιμη πλατφόρμα για σύγχρονα, ηλεκτρονικά πολύπλοκα πεδία μάχης. 

Η εισαγωγή του IVEWS στα F-16, με την υποστήριξη και του radar SABR , είναι αναμφίβολα από τις πιο σημαντικές κινήσεις εκσυγχρονισμού των τελευταίων ετών για την «παλιά» γενιά μαχητικών. Το νέο σύστημα ενσωματώνει κρίσιμες δυνατότητες ηλεκτρονικού πολέμου, προσφέροντας την απαραίτητη επιβιωσιμότητα εν μέσω σύγχρονων, δυναμικών και επικίνδυνων περιβαλλόντων.

Με την ολοκλήρωση της πιστοποίησης και την προσεχή παραγωγή, τα F-16 θα αναβαθμιστούν ουσιαστικά, όχι μόνο στο ρόλο του «παραδοσιακού» μαχητικού, αλλά ως σύγχρονες, ευέλικτες πλατφόρμες ικανές να ανταπεξέλθουν στις προκλήσεις των επόμενων δεκαετιών.