Οι κίνδυνοι και τα οφέλη των drones στα νότια σύνορα των ΗΠΑ

Τα τελευταία χρόνια, η κατάσταση στα νότια σύνορα των Ηνωμένων Πολιτειών έχει αποτελέσει αντικείμενο έντονου δημόσιου διαλόγου. Παρά τη σημαντική μείωση των μεταναστευτικών ροών από τον Δεκέμβριο του 2023 έως το καλοκαίρι του 2024, οι παράνομες διελεύσεις εξακολουθούν να πραγματοποιούνται με ρυθμούς υψηλότερους από τα περισσότερα έτη της προηγούμενης δεκαετίας. Οι αλλαγές στις πολιτικές τόσο των ΗΠΑ όσο και του Μεξικού έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη μείωση αυτή ωστόσο, ένας παράγοντας ξεχωρίζει ως καταλύτης στην ενίσχυση της επιτήρησης και της αποτελεσματικότητας των αμερικανικών δυνάμεων: η χρήση μη επανδρωμένων αεροσκαφών (drones).

Τα drones αποτελούν πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της στρατηγικής των Τελωνείων και της Συνοριοφυλακής (CBP). Ταυτόχρονα, όμως, εξελίσσονται και σε ένα εργαλείο που χρησιμοποιούν εγκληματικές οργανώσεις, ιδίως τα καρτέλ, για να ενισχύσουν τις δραστηριότητές τους. Οι δύο αυτές όψεις καθιστούν την τεχνολογία των drones μια περιοχή με σημαντικά οφέλη αλλά και επικίνδυνους κινδύνους για την εθνική ασφάλεια.

Η Εξέλιξη της Χρήσης Drones από την CBP

Η χρήση των drones στα νότια σύνορα δεν είναι καινούργια ιστορία. Ξεκίνησε το 2005 με την εισαγωγή του συστήματος MQ-9 Predator B, το οποίο προσέφερε στην CBP ενισχυμένες δυνατότητες αεροπορικής επιτήρησης σε τεράστιες και δύσβατες περιοχές. Με τη δυνατότητά του να μεταδίδει ζωντανή εικόνα, να καλύπτει μεγάλες αποστάσεις και να παραμένει στον αέρα για πολλές ώρες, το Predator B έγινε βασικό όπλο για τον εντοπισμό διακινητών, λαθρεμπόρων και συνοριοφυγάδων.

Σταδιακά, η τεχνολογία εξελίχθηκε:

Επεκτάθηκε στη βόρεια μεθόριο το 2009.

Εξοπλίστηκε με προηγμένα radar, όπως το VADER, ικανό να εντοπίζει ανθρώπινη κίνηση σε μεγάλη ακτίνα.

Συνέβαλε όχι μόνο στη συνοριακή ασφάλεια, αλλά και σε επιχειρήσεις διάσωσης κατά τη διάρκεια φυσικών καταστροφών.

Το 2022, τα drones της CBP εντόπισαν πάνω από 100.000 ύποπτες δραστηριότητες και συνέβαλαν σε σημαντικές κατασχέσεις ναρκωτικών, ενώ μέχρι το 2023 είχαν πραγματοποιηθεί πάνω από 10.000 αποστολές 

Η Άνοδος των Μικρών Drones: Ευελιξία και Αποτελεσματικότητα

Τα τελευταία τέσσερα χρόνια, σημειώθηκε μια ακόμη μεγάλη αλλαγή: η εντατική χρήση μικρών, ευέλικτων drones από τους συνοριοφύλακες. Αυτά τα μικρά συστήματα μπορούν να απογειωθούν σε δευτερόλεπτα από ένα όχημα, προσφέροντας άμεση εποπτεία σε περιοχές με πυκνή βλάστηση ή δύσκολη πρόσβαση.

Με εξοπλισμό όπως:

υπέρυθρες κάμερες για νυχτερινή παρακολούθηση,

ισχυρή μεγέθυνση εικόνας,

δυνατότητα πτήσης έως και 1.200 πόδια,

τα drones αυτά έχουν οδηγήσει σε εντυπωσιακές επιτυχίες. Σε μία περίπτωση, μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα εντόπισαν 19 άτομα κρυμμένα σε δασώδη περιοχή κοντά στη Γιούμα της Αριζόνα, σώζοντας πολύτιμο χρόνο και μειώνοντας τον κίνδυνο για τους πράκτορες 

Η CBP σχεδιάζει να τετραπλασιάσει τον αριθμό αυτών των συστημάτων, από 135 σε περισσότερα από 460. Πρόκειται για μια στρατηγική επένδυση που αναμένεται να αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο διεξάγεται η επιτήρηση των συνόρων.

Η Άλλη Όψη του Νομίσματος: Η Κακόβουλη Χρήση Drones από τα Καρτέλ

Την ώρα που οι αμερικανικές αρχές αυξάνουν τη χρήση drones για προστασία και έλεγχο, τα καρτέλ στο Μεξικό εκμεταλλεύονται την ίδια τεχνολογία για εντελώς αντίθετους σκοπούς. Σύμφωνα με τη μαρτυρία της Gloria Chavez, επικεφαλής της Συνοριοφυλακής στον τομέα του Rio Grande Valley, μόνο το 2022 καταγράφηκαν πάνω από 10.000 παραβιάσεις εναέριου χώρου από drones και 25.000 πτήσεις τους στην περιοχή ευθύνης της 

Τα καρτέλ χρησιμοποιούν drones για:

παρακολούθηση των κινήσεων της Συνοριοφυλακής,

εκτίμηση αδύναμων σημείων στις περιπόλους,

καθοδηγούμενη διέλευση διακινητών ή φορτίων ναρκωτικών,

καταγραφή δραστηριότητας κοντά σε σημεία εισόδου.

Η κατάσταση έγινε ακόμη πιο ανησυχητική όταν εμφανίστηκαν περιστατικά όπου καρτέλ,  χρησιμοποίησαν drones για ρίψη εκρηκτικών σε αντιπάλους ή για μεταφορά πυρομαχικών σε περιοχές κοντά στα σύνορα με την Αριζόνα. Αν και αυτά τα περιστατικά έχουν σημειωθεί εντός του Μεξικού, λαμβάνουν χώρα επικίνδυνα κοντά στην αμερικανική πλευρά, αυξάνοντας τον φόβο για πιθανή επέκταση της βίας 

Αντιδράσεις και Νομοθετικές Πρωτοβουλίες

Η αυξανόμενη απειλή έχει οδηγήσει σε πολιτικές παρεμβάσεις. Μία από τις πιο σημαντικές προτάσεις είναι ο Νόμος για την Αντιμετώπιση Παραβιάσεων από Drones (Countering Drone Incursions Act), ο οποίος θα δώσει στο Υπουργείο Άμυνας περισσότερες αρμοδιότητες για να αντιμετωπίζει κακόβουλες δραστηριότητες μη επανδρωμένων συστημάτων.

Ο νόμος στοχεύει στη:

ενίσχυση των δυνατοτήτων anti-drone τεχνολογίας,

προστασία κρίσιμων υποδομών όπως δίκτυα τηλεπικοινωνιών και ηλεκτρικού ρεύματος,

θωράκιση μεγάλων δημόσιων εκδηλώσεων,

διασφάλιση της επιχειρησιακής συνέχειας των ομοσπονδιακών υπηρεσιών.

Πρόκειται για μια κίνηση που αναγνωρίζει την πραγματικότητα: τα drones δεν αποτελούν μόνο εργαλείο επιτήρησης, αλλά και μια διαρκή απειλή όταν χρησιμοποιούνται από οργανωμένο έγκλημα.

Μια Τεχνολογία με Διπλή Όψη

Η τεχνολογία των drones έχει μεταμορφώσει τη λειτουργία της συνοριακής ασφάλειας. Από τη μία πλευρά, προσφέρει στους πράκτορες της CBP αυξημένη αποτελεσματικότητα, ταχύτερη απόκριση και μεγαλύτερη ασφάλεια στο πεδίο. Από την άλλη, παρέχει στα καρτέλ νέα μέσα επιτήρησης, κατασκοπείας και επιθέσεων.

Η ισορροπία μεταξύ οφέλους και κινδύνου είναι λεπτή. Το μέλλον της συνοριακής ασφάλειας θα εξαρτηθεί από δύο παράγοντες:

την ικανότητα της κυβέρνησης να επενδύσει σε προηγμένα συστήματα επιτήρησης και αντι-drone τεχνολογίες,

την ταχύτητα με την οποία θα θεσπιστούν κανονιστικά και επιχειρησιακά εργαλεία για την αντιμετώπιση κακόβουλων χρήσεων.

Σε κάθε περίπτωση, είναι σαφές ότι τα drones θα συνεχίσουν να διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στα σύνορα είτε ως ασπίδα είτε ως απειλή.

Με πληροφορίες από: "RISKS AND BENEFITS OF DRONES ON THE SOUTHERN BORDER", PRESENTED BY: IDGA