Νέο πλήγμα για τουρκία: Κυρώσεις ΗΠΑ σε 7 τουρκικές εταιρείες για διασύνδεση με ιρανικά drones

Οι Ηνωμένες Πολιτείες επέβαλαν σημαντικές κυρώσεις σε ένα διεθνές δίκτυο επιχειρήσεων που, σύμφωνα με την Οικονομική Υπηρεσία του Υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ, υποστηρίζει την αλυσίδα τροφοδοσίας του Ιράν για βαλλιστικούς πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV / drones). Ανάμεσα στους 32 στόχους των κυρώσεων συμπεριλαμβάνονται επτά εταιρείες με έδρα στην Τουρκία. 

Τι ακριβώς ανακοίνωσε το U.S. Treasury

Το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών, μέσα από την Office of Foreign Assets Control (OFAC), εξήγησε πως οι ανωτέρω οντότητες συνέβαλαν στην τροφοδοσία του ιρανικού στρατιωτικού προγράμματος, ειδικά στον τομέα των drone και των πυραύλων. Σύμφωνα με την ανακοίνωση, οι δομές αυτές «θέτουν σοβαρή απειλή» για προσωπικό των ΗΠΑ και των συμμάχων στη Μέση Ανατολή, ενώ οι οικονομικές ροές που διευκολύνουν τα δίκτυα αυτά κλονίζουν επίσης την ασφάλεια στις θαλάσσιες οδούς, ιδιαίτερα στην Ερυθρά Θάλασσα. 

Οι κυρώσεις περιλαμβάνουν πάγωμα τυχόν περιουσιακών στοιχείων που οι επτά τουρκικές εταιρείες έχουν στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και απαγόρευση συναλλαγών με αμερικανικές επιχειρήσεις. 

Ποιες είναι οι τουρκικές εταιρείες

Οι εταιρείες που βρίσκονται στη λίστα κυρώσεων είναι:

Arkedya Gıda

Intro Oto Yedek Parça

Own Uçar Gıda

Royal Yapı İnşaat

Loris Turizm

Özkam Nakliyat

Artaş Gümrükleme

Σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ, οι πληρωμές που συνδέουν αυτές τις εταιρείες με το δίκτυο έγιναν μέσω δύο εταιρειών με έδρα στο Χονγκ Κονγκ, Qian Xi Long και Hin Yun οι οποίες, κατά τις ΗΠΑ, έπαιζαν βασικό ρόλο στην προμήθεια εξαρτημάτων για κινητήρες drone της ιρανικής Mado. Οι κινητήρες αυτοί χρησιμοποιούνται σε γνωστά μοντέλα, όπως τα Shahed-131 και Shahed-136, τα οποία έχουν ευρεία χρήση σε συγκρούσεις και από ιρανικά υποστηριζόμενα δίκτυα. 

Η αντίδραση και το μήνυμα των ΗΠΑ

Η κίνηση αυτή αποτελεί ξεκάθαρο μήνυμα από πλευράς Ουάσιγκτον: δεν θα διστάσει να βάλει στο στόχαστρο όχι μόνο ιρανικά ιδρύματα, αλλά και μεσάζοντες σε τρίτες χώρες που διευκολύνουν την εξάπλωση της στρατιωτικής τεχνολογίας του Ιράν. Ο Brian E. Nelson, Αναπληρωτής Υπουργός για Θέματα Τρομοκρατίας και Χρηματοοικονομικής Πληροφόρησης, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να παρεμβαίνουν για να αποκόψουν αυτά τα δίκτυα. 

Από τουρκικής πλευράς, οικονομολόγοι προσεγγίζουν με ανησυχία αυτή τη νέα κλιμάκωση: επτά εταιρείες είναι αρκετές για να προκαλέσουν ρήγματα στην εμπιστοσύνη επενδυτών, ειδικά σε έναν τομέα τόσο κρίσιμο για την οικονομική ανάκαμψη της Τουρκίας. 

Ιστορικό και πλαίσιο

Αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που οι ΗΠΑ εμπλέκουν τουρκικές εταιρείες στο πλαίσιο κυρώσεων που αφορούν το Ιράν. Τον Μάρτιο του 2025, είχαν ήδη επιβληθεί κυρώσεις σε τουρκικές επιχειρήσεις logistics και τεχνολογίας για υποτιθέμενη βοήθεια σε ρωσικά ή ιρανικά στρατιωτικά προγράμματα. Τον Ιούνιο, προστέθηκαν νέες οντότητες από την Κωνσταντινούπολη και τη Μερσίνα επειδή φέρονταν να διασυνδέονται με εξαγωγές ιρανικών πετροχημικών και εξαρτημάτων drone.

Αναλυτές σημειώνουν ότι η γεωγραφική θέση της Τουρκίας την καθιστά κρίσιμο κόμβο στο διεθνές εμπόριο, ιδιαίτερα ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση. Παρά τις επίσημες δηλώσεις της Άγκυρας περί συμμόρφωσης με διεθνείς κυρώσεις και υποχρεώσεις στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, το επίπεδο ελέγχου στις διαμετακομιστικές δραστηριότητες φαίνεται πως παραμένει περιορισμένο μια ευπάθεια που η Ουάσιγκτον δεν διστάζει να εκμεταλλευτεί. 

Επιπτώσεις και προοπτικές

Οι κυρώσεις αυτές ενέχουν πολλαπλές διαστάσεις:

Οικονομική πίεση στην Τουρκία

Η ένταξη επτά τουρκικών εταιρειών στη μαύρη λίστα μπορεί να πλήξει την αξιοπιστία της τουρκικής επιχειρηματικής κοινότητας, ιδιαίτερα σε τομείς όπως η εφοδιαστική, οι κατασκευές και οι μεταφορές.  

Πολιτικό μήνυμα προς την Άγκυρα

Η Ουάσιγκτον δείχνει ότι δεν θεωρεί τυχαίες τις μεσολαβητικές δομές στην Τουρκία: η οποία, ως σημαντικός περιφερειακός παίκτης, δεν είναι άτρωτη σε οικονομικά αντίποινα.

Διατάραξη του ιρανικού προγράμματος

Αν οι κυρώσεις αποδώσουν, μπορεί να περιοριστεί η πρόσβαση του Ιράν σε ζωτικά εξαρτήματα για την παραγωγή drone και πυραύλων, επιβραδύνοντας την εξέλιξη ή τη διάδοση των UAVs του σε συμμαχικές ομάδες και διευρύνοντας την πίεση στη στρατιωτική βιομηχανία της Τεχεράνης.

Κίνδυνοι για διεθνές εμπόριο

Η στοχοποίηση αυτών των δικτύων ενισχύει την ανάγκη για αυστηρότερους ελέγχους στις αλυσίδες εφοδιασμού και στο διεθνές εμπόριο ευαίσθητων τεχνολογιών. Οι επιχειρήσεις διεθνώς μπορεί να γίνουν πιο διστακτικές σε συνεργασίες που ενδέχεται να εμπεριέχουν ρίσκο κυρώσεων.

Οι πρόσφατες κυρώσεις των ΗΠΑ που στοχεύουν επτά τουρκικές εταιρείες, αποτελούν μια σαφή ένδειξη ότι η Ουάσιγκτον δεν περιορίζεται σε συμβολικές κινήσεις αλλά επιδιώκει ενεργά να αποκοψει δίκτυα, που θεωρεί κρίσιμα για την ανάπτυξη του ιρανικού στρατιωτικού προγράμματος. Η τουρκική πλευρά βρίσκεται αντιμέτωπη με επιλογές: ή θα εντείνει την εποπτεία και τη συμμόρφωση στα διεθνή πρότυπα, ή θα διακινδυνεύσει περαιτέρω οικονομική και πολιτική απομόνωση.

Η υπόθεση αυτή σίγουρα παρακολουθείται στενά, καθώς μπορεί να καθορίσει τη μελλοντική πορεία των σχέσεων ΗΠΑ-Τουρκίας.