Η πισίνα του 1947 "έπνιξε" την 1η Στρατιά και τα 2 εκατ. για την αναβάθμισή της

Μπάμπης Παπασπύρος

Από τον Στρατηγικό Σχεδιασμό στην Προχειρότητα;

Η απόφαση του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας, και προσωπικά του Υπουργού κ. Νίκου Δένδια, για κατάργηση της 1ης Στρατιάς, της ιστορικής Στρατιωτικής Διοίκησης με έδρα τη Λάρισα, προκαλεί έντονες αντιδράσεις, εύλογα ερωτήματα και μια ευρύτερη ανησυχία για την κατεύθυνση που λαμβάνει ο στρατιωτικός σχεδιασμός της χώρας.

Από τα Εγκαίνια στην Κατάργηση μέσα σε Δύο Χρόνια

Μόλις τον Αύγουστο του 2023, με κάθε επισημότητα, εγκαινιαζόταν το νέο Επιχειρησιακό Στρατηγείο της 1ης Στρατιάς στη Λάρισα , παρουσία του τότε Αρχηγού ΓΕΕΘΑ, Στρατηγού Κωνσταντίνου Φλώρου. Τότε, εξαγγέλθηκε η αναβάθμιση της 1ης Στρατιάς σε Αρχηγείο Χερσαίων Δυνάμεων, μια κίνηση που υποδήλωνε εμπιστοσύνη, στρατηγικό βάθος και μακρόπνοο σχεδιασμό. Δύο μόλις χρόνια αργότερα, με τον ίδιο Υπουργό στο τιμόνι του ΥΠΕΘΑ, το αφήγημα αυτό αναιρείται πλήρως.

Χιλιάδες Τετραγωνικά, Εκατομμύρια Ευρώ και Καμία Συνέχεια

Το κτίριο του Στρατηγείου, συνολικού εμβαδού 6.000 τ.μ., αναβαθμίστηκε ενεργειακά με κονδύλια ύψους 1,5 εκατ. ευρώ από το ΕΣΠΑ Περιφέρεια Θεσσαλίας. 

Παράλληλα, πάνω από 500.000 ευρώ δαπανήθηκαν για την δημιουργία του Πολεμικού Στρατηγείου  (πρώην ΕΚΑΕ στην 110 ΠΜ) από το Αρχηγείο Χερσαίων Δυνάμεων, που τελικά… δεν υλοποιήθηκε. Σύνολο: πάνω από 2 εκατ. ευρώ, σε διάστημα μόλις τριών ετών. Ποιος αναλαμβάνει την ευθύνη για αυτή την προφανή σπατάλη δημοσίου χρήματος;

Η… Πισίνα των 78 Ετών και τα Επικοινωνιακά Τεχνάσματα

Στην προσπάθεια αιτιολόγησης της «υποστολής σημαίας», ο κ. Δένδιας υπαινίχθηκε ότι ορισμένοι «καρπώνονται ακίνητα καταχρηστικά». Η αναφορά δε στην ύπαρξη πισίνας (!) στη μονάδα, που υποτίθεται πως παραπέμπει σε παρασιτική χρήση του χώρου, έρχεται να ενισχύσει αυτή τη ρητορική. Ωστόσο, όπως σημείωσε η εφημερίδα «Ελευθερία» τον Ιανουάριο του 2025, η εν λόγω πισίνα εγκαινιάστηκε από τον Βασιλιά Παύλο το… 1947, σε μια εποχή που κανένα σύγχρονο κριτήριο ή ιδιοτέλεια δεν υπήρχε. Αν κάτι λοιπόν «διέφυγε» δεν είναι το μήκος της πισίνας, είναι το βάθος της θεσμικής και ιστορικής μνήμης.

Οι Στρατοί Σοβαρών Χωρών Έχουν Χερσαία Στρατηγεία

Η ύπαρξη επιχειρησιακών σχηματισμών επιπέδου Στρατιάς αποτελεί κοινή στρατιωτική πρακτική σε προηγμένα κράτη , όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ιταλία και η Ισπανία. Οι χώρες αυτές διατηρούν ισχυρά τακτικά επίπεδα διοίκησης, προσανατολισμένα σε χερσαίες επιχειρήσεις. Πώς λοιπόν η Ελλάδα, σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη γεωπολιτική θέση, αποφασίζει να καταργήσει ένα τέτοιο στρατηγικό εργαλείο;

Καμία Ενημέρωση για την «Επόμενη Μέρα»

Ίσως το πιο ανησυχητικό στοιχείο είναι η πλήρης απουσία ενημέρωσης για το τι θα ακολουθήσει. Ποιος θα αναλάβει τον ρόλο του επιχειρησιακού στρατηγείου για τον Στρατό Ξηράς; Τι θα γίνει με το προσωπικό, τα έργα που εκκρεμούν, τις δομές; Η έλλειψη διαφάνειας γεννά φήμες και σενάρια περί αξιοποίησης των ακινήτων με άλλες προτεραιότητες, ίσως μακριά από τις στρατιωτικές ανάγκες;

Η κατάργηση της 1ης Στρατιάς δεν συνιστά απλώς μια διοικητική αναδιάρθρωση. Συνιστά μια βαθιά αντίφαση σε σχέση με τους ίδιους τους στόχους που είχε θέσει η κυβέρνηση και το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας μόλις πριν δύο χρόνια. Εγείρει ερωτήματα όχι μόνο για τον στρατηγικό σχεδιασμό, αλλά και για τη διαχείριση δημοσίου χρήματος, τη διαφάνεια, τη συνέπεια και τελικά την αξιοπιστία της πολιτικής ηγεσίας.

Σε μια εποχή αυξημένων γεωπολιτικών προκλήσεων, η Ελλάδα δεν έχει την πολυτέλεια να πειραματίζεται με τον κορμό της στρατιωτικής της δομής. Η ιστορική 1η Στρατιά αξίζει περισσότερα από μια σιωπηλή «υποστολή σημαίας».