Η στρατηγική σημασία της ελληνικής ναυτιλίας και οι προκλήσεις του μέλλοντος


Η ναυτιλία αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του παγκόσμιου εμπορίου, καθώς μεταφέρει σχεδόν το 90% των διεθνών αγαθών
. Η ελληνική ναυτιλία, ελέγχοντας πάνω από το 20% της παγκόσμιας χωρητικότητας και το 60% της ευρωπαϊκής, πρωτοστατεί στις διεθνείς θαλάσσιες μεταφορές. Ωστόσο, ο κλάδος αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις, όπως οι γεωπολιτικές εντάσεις, η ανάγκη μείωσης των εκπομπών άνθρακα και η πρόσβαση σε χρηματοδότηση για νέες επενδύσεις.

Ο Ρόλος της Ναυτιλίας στην Παγκόσμια Οικονομία

Η ναυτιλία είναι ζωτικής σημασίας για την παγκόσμια οικονομία, διασφαλίζοντας τη ροή των εμπορευμάτων και της ενέργειας. Το 2023, η θαλάσσια εμπορική δραστηριότητα αυξήθηκε κατά 2,4%, φτάνοντας τους 12,3 δισεκατομμύρια τόνους φορτίου.

Η Ελληνόκτητη Ναυτιλία σε Παγκόσμιο Επίπεδο

Οι Έλληνες εφοπλιστές κατέχουν ηγετική θέση στην παγκόσμια ναυτιλία:


Παράλληλα, η ελληνόκτητη ναυτιλία είναι ο μεγαλύτερος cross-trader στον κόσμο, με το 98% της χωρητικότητάς της να διακινεί φορτία μεταξύ τρίτων χωρών.

Στόλος Εμπορικής Ναυτιλίας ανά Χώρα

Το παρακάτω γράφημα δείχνει τις χώρες με τον μεγαλύτερο εμπορικό στόλο, βάσει χωρητικότητας (dwt):

Το γράφημα δείχνει ότι η Ελλάδα κατέχει την πρώτη θέση στην παγκόσμια ναυτιλία, ακολουθούμενη από την Κίνα και την Ιαπωνία. Αυτές οι χώρες διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στο παγκόσμιο θαλάσσιο εμπόριο.

Ένα Παγκόσμιο και Κατάλληλο Θεσμικό Πλαίσιο για έναν Παγκόσμιο Κλάδο

Η ναυτιλία, ως διεθνής δραστηριότητα, απαιτεί ενιαίο θεσμικό πλαίσιο που να διασφαλίζει τη σταθερότητα και τη βιωσιμότητα του κλάδου. Η ύπαρξη παγκόσμιων κανόνων υπό την εποπτεία του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (IMO) είναι απαραίτητη για:

  • Αποφυγή κατακερματισμού της νομοθεσίας μεταξύ κρατών και περιοχών.
  • Εξασφάλιση ισότιμου ανταγωνισμού, ώστε να αποφεύγονται στρεβλώσεις της αγοράς.
  • Βιωσιμότητα της πράσινης μετάβασης, με κοινά κίνητρα και μέτρα για εναλλακτικά καύσιμα και νέες τεχνολογίες.

Η ναυτιλιακή κοινότητα υποστηρίζει τις πρωτοβουλίες του IMO για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ωστόσο ζητά ρεαλιστικές πολιτικές που δεν θα υπονομεύσουν τον ζωτικό ρόλο της ναυτιλίας στην παγκόσμια οικονομία.

Ναυτιλία και Περιβαλλοντική Βιωσιμότητα

Η ναυτιλία παραμένει το πιο ενεργειακά αποδοτικό μέσο μεταφοράς, συγκρινόμενη με άλλους τρόπους μεταφοράς:


Παρόλο που το παγκόσμιο θαλάσσιο εμπόριο έχει σχεδόν διπλασιαστεί τα τελευταία 25 χρόνια, οι εκπομπές CO₂ από τη ναυτιλία μειώνονται αναλογικά, γεγονός που αποδεικνύει την υψηλή ενεργειακή αποδοτικότητα του κλάδου.

Ναυτιλιακή Χρηματοδότηση: Ένα Απαραίτητο Εργαλείο για τη Βιωσιμότητα της Ναυτιλίας της ΕΕ

Η μετάβαση σε μια πράσινη και βιώσιμη ναυτιλία απαιτεί σημαντικές επενδύσεις σε νέα πλοία, καύσιμα και τεχνολογίες. Ωστόσο, η πρόσβαση στη χρηματοδότηση αποτελεί πρόκληση, καθώς οι αυστηρότερες τραπεζικές ρυθμίσεις περιορίζουν τις δανειοδοτήσεις.

Οι βασικές προκλήσεις περιλαμβάνουν:

  • Αυξημένο κόστος για εναλλακτικά καύσιμα: Τα βιοκαύσιμα είναι 5-6 φορές ακριβότερα από τα συμβατικά, ενώ τα συνθετικά καύσιμα 10-12 φορές.
  • Μειωμένη τραπεζική χρηματοδότηση: Οι ευρωπαϊκές τράπεζες αποφεύγουν τη ναυτιλία λόγω των περιβαλλοντικών ρίσκων και των νέων κανονισμών ESG.
  • Ανάγκη για δημόσια στήριξη: Χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ, όπως το European Investment Bank (EIB) και το InvestEU, θα μπορούσαν να καλύψουν το κενό

Η Ένωση Ελλήνων Εφοπλιστών (UGS) ζητά ένα ευρωπαϊκό ναυτιλιακό ταμείο για τη στήριξη επενδύσεων σε πράσινες τεχνολογίες, διασφαλίζοντας ότι η ευρωπαϊκή ναυτιλία θα παραμείνει ανταγωνιστική.

Συμπεράσματα

Η ελληνική ναυτιλία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της παγκόσμιας οικονομίας, διασφαλίζοντας την ενεργειακή και επισιτιστική ασφάλεια. Παρά τις προκλήσεις, συνεχίζει να επενδύει σε βιώσιμες λύσεις και να προωθεί την ανάγκη για ένα ενιαίο θεσμικό πλαίσιο. Παράλληλα, η ναυτιλιακή χρηματοδότηση είναι κρίσιμη για την πράσινη μετάβαση, με την ΕΕ να καλείται να αναλάβει ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση ενός ανταγωνιστικού και βιώσιμου ναυτιλιακού μέλλοντος. ​​

Με πληροφορίες από: "ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ - ANNUAL REPORT 2023-2024, Ένωσις Ελλήνων Εφοπλιστών"


Σχόλια