Το αντιπυραυλικό "hit to kill" σύστημα THAAD: Η ανάπτυξη και ο ρόλος στην ενίσχυση της αντιπυραυλικής άμυνας

Το αντιπυραυλικό σύστημα (THAAD - Terminal High Altitude Area Defense), αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς πυλώνες στην άμυνα των Ηνωμένων Πολιτειών ενάντια σε απειλές βαλλιστικών πυραύλων. Αναπτύχθηκε από τον Στρατό των ΗΠΑ με την υποστήριξη της Missile Defense Agency (MDA), και η ανάπτυξή του ξεκίνησε το 1992, με την πρώτη επιτυχημένη δοκιμή αναχαίτισης να γίνεται το 1999, έπειτα από αρκετές αποτυχημένες προσπάθειες.

Λειτουργία του Συστήματος
Το THAAD χρησιμοποιεί πυραύλους αναχαίτισης που βασίζονται σε τεχνολογία "hit-to-kill" για να καταστρέφει τις εχθρικές απειλές με άμεση σύγκρουση. Καλύπτει μια ενδιάμεση ζώνη αμυντικής δράσης (middle-tier) και μπορεί να αναχαιτίσει πυραύλους σε απόσταση 150–200 χιλιομέτρων, ενώ δρα στο τελικό στάδιο πτήσης του πυραύλου, είτε αυτός βρίσκεται εντός είτε εκτός της ατμόσφαιρας.

Κάθε συστοιχία του THAAD επανδρώνεται από 95 άτομα και περιλαμβάνει έξι εκτοξευτήρες, 48 πυραύλους αναχαίτισης, ένα radar AN/TPY-2 και σύστημα ελέγχου και επικοινωνιών. Η ταχεία ανάπτυξή του προσφέρει στους Διοικητές Μάχης ένα σημαντικό πλεονέκτημα ενάντια σε απειλές μικρού, μεσαίου και ενδιάμεσου βεληνεκούς.

Αναπτύξεις και Ιστορικό
Η πρώτη ενεργοποίηση του THAAD έγινε το 2008, με συνολικά επτά συστήματα να έχουν αναπτυχθεί έως το 2016. Το σύστημα έχει αναπτυχθεί σε περιοχές όπως το Γκουάμ, η Νότια Κορέα, και προσωρινά στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, ιδιαίτερα σε περιόδους αυξημένης έντασης και απειλών από χώρες όπως η Βόρεια Κορέα και το Ιράν.
Για παράδειγμα, το 2013, με εντολή του τότε Υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ, το σύστημα αναπτύχθηκε στο Γκουάμ για την προστασία από πιθανές εκτοξεύσεις πυραύλων από τη Βόρεια Κορέα. Επίσης, το 2016, οι ΗΠΑ και η Νότια Κορέα συμφώνησαν στην ανάπτυξη μιας συστοιχίας THAAD για την προστασία της Νότιας Κορέας από βαλλιστικές απειλές.
Το THAAD έχει αποδειχθεί αξιόπιστο στην αναχαίτιση πυραυλικών επιθέσεων, όπως φαίνεται και από την επιτυχημένη αναχαίτιση πυραύλων από τους αντάρτες Χούθι στην Υεμένη το 2022, σηματοδοτώντας την πρώτη επιτυχημένη επιχειρησιακή χρήση του συστήματος σε πραγματικό πεδίο μάχης.
Αναπτύξεις σε Διάφορες Χώρες
Το σύστημα THAAD έχει αναπτυχθεί ή πωληθεί σε αρκετές χώρες ανά τον κόσμο. Συγκεκριμένα, έχει αναπτυχθεί στο Γκουάμ και τη Νότια Κορέα για την αντιμετώπιση των βαλλιστικών απειλών από τη Βόρεια Κορέα, ενώ προσωρινά αναπτύχθηκε και στη Ρουμανία για τη συντήρηση του συστήματος Aegis Ashore. Επιπλέον, μετά από επιθέσεις σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις στη Σαουδική Αραβία το 2019, το THAAD αναπτύχθηκε εκεί, αν και αποσύρθηκε το 2021. Όσον αφορά τις πωλήσεις, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα  έχουν παραλάβει δύο πλήρως λειτουργικές συστοιχίες THAAD, ενώ η Σαουδική Αραβία έχει υπογράψει συμφωνίες για την προμήθεια επτά συστοιχιών. Πρόσφατα, στις 15 Οκτωβρίου 2024, οι ΗΠΑ προώθησαν και στο Ισραήλ ένα σύστημα THAAD μαζί με το απαραίτητο προσωπικό για την επάνδρωσή του, ενισχύοντας περαιτέρω την αντιπυραυλική άμυνα της χώρας.
Προοπτικές και Προκλήσεις
Στο πλαίσιο του αμυντικού προϋπολογισμού για το 2025, ζητήθηκαν $732 εκατομμύρια για τη συνέχιση της ανάπτυξης του συστήματος και την ενσωμάτωση νέων δυνατοτήτων, καθώς και την προμήθεια 12 νέων πυραύλων αναχαίτισης. Η πίεση στις υπάρχουσες μονάδες THAAD είναι έντονη, καθώς θεωρούνται από τις πιο πολυάσχολες δυνάμεις, ιδιαίτερα λόγω των αυξημένων παγκόσμιων αποστολών και των απαιτήσεων για διαρκή άμυνα απέναντι σε χώρες όπως η Βόρεια Κορέα, το Ιράν, η Κίνα και η Ρωσία.
Το σύστημα THAAD παραμένει ένας κρίσιμος παράγοντας στην αμυντική στρατηγική των ΗΠΑ, προσφέροντας προστασία από βαλλιστικές απειλές σε ένα ευρύ φάσμα αποστάσεων και υψομέτρων. Η συνεχιζόμενη αναβάθμιση και επέκταση του συστήματος, σε συνδυασμό με τις επιτυχίες που έχει επιδείξει σε πραγματικές επιχειρήσεις, το καθιστούν βασικό πυλώνα της εθνικής άμυνας.