Εγχώρια Αμυντική Βιομηχανία: Δυνατότητες που παραμένουν αναξιοποίητες – Οι Ευθύνες των Αρμόδιων Φορέων

Μπάμπης Παπασπύρος

Η Γενική Διεύθυνση Αμυντικών Εξοπλισμών και Επενδύσεων (ΓΔΑΕΕ) προχώρησε σε επικαιροποίηση του καταλόγου των ελληνικών αμυντικών βιομηχανιών, γνωστού ως HELDIC 2023-24, με στόχο να παρουσιάσει το εύρος των δυνατοτήτων και την εξέλιξη των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα της αμυντικής τεχνολογίας. 

Η ελληνική αμυντική βιομηχανία αποτελεί ένα δυναμικό πεδίο, με ιδιαίτερη σημασία για την ασφάλεια και την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, ειδικά στο πλαίσιο των διεθνών συνεργασιών και της εγχώριας παραγωγικής δυνατότητας.
Η έκδοση HELDIC 2023-24 ακολουθεί μια δομημένη προσέγγιση, παρέχοντας συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητες, τα προϊόντα, το μέγεθος και τους πελάτες των 95 εταιρειών που περιλαμβάνονται σε αυτήν. Ειδικότερα, η έκδοση αυτή αποτελεί σημαντικό βήμα για την προβολή της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας στις ξένες αγορές και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς της σε διεθνές επίπεδο. 

Με βάση πάντα το HELDIC 2023-24 και τις παρεχόμενες πληροφορίες, προκύπτουν οι εξής δραστηριότητες:
Τομείς Δραστηριότητας
Οι ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες δραστηριοποιούνται σε 15 κύριους τομείς, καλύπτοντας ένα ευρύ φάσμα τεχνολογικών και παραγωγικών δυνατοτήτων. Οι τομείς αυτοί περιλαμβάνουν την αεροδιαστημική, τα ηλεκτρονικά, τα επίγεια και ναυτικά οχήματα, τον οπλισμό και πυρομαχικά, καθώς και μη επανδρωμένα συστήματα. 

Αριθμός εμπλεκομένων εταιρειών με δυνατότητα  ανά τομέα 

Διαβάστε τις αναλυτικές δυνατότητες ανά τομέα

Προκλήσεις και Ερωτήματα

Παρόλο που η ελληνική αμυντική βιομηχανία παρουσιάζει σημαντικές δυνατότητες  , εγείρονται ερωτήματα σχετικά με την υποστήριξη και ανάπτυξή της. Το βασικό ζήτημα αφορά την εξάρτηση από ξένους προμηθευτές, παρά τις σημαντικές επενδύσεις και τη γνώση που υπάρχει σε τομείς όπως η αεροδιαστημική, τα ηλεκτρονικά και τα μη επανδρωμένα συστήματα.
Επιπλέον, η ελληνική βιομηχανία αντιμετωπίζει προκλήσεις σχετικά με τη διείσδυση στις ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις. Πολλές από τις ελληνικές εταιρείες συνεργάζονται με διεθνείς οργανισμούς και εταιρείες, αλλά το ποσοστό πωλήσεων σε αμιγώς εγχώρια προγράμματα παραμένει περιορισμένο. Εδώ τίθεται το ερώτημα της αξιοποίησης της ελληνικής βιομηχανικής βάσης για την ενίσχυση της εθνικής άμυνας και τη μείωση της εξάρτησης από ξένους προμηθευτές.
Η ελληνική αμυντική βιομηχανία βρίσκεται σε μια φάση αναζήτησης και υποστήριξης, με ενδυναμωμένες δυνατότητες και αυξημένο ενδιαφέρον για διεθνείς συνεργασίες. Ο κατάλογος HELDIC 2023-24 αναδεικνύει τις δυνατότητες της ελληνικής βιομηχανίας, αλλά ταυτόχρονα φέρνει στην επιφάνεια σημαντικά ερωτήματα για τη στρατηγική που ακολουθεί το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
Εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο είναι ικανές να κατασκευάσουν προϊόντα υψηλής τεχνολογίας και να προσφέρουν υπηρεσίες συντήρησης και υποστήριξης σε όλο το φάσμα της αμυντικής βιομηχανίας, από αεροδιαστημικές πλατφόρμες και ναυτικές μονάδες μέχρι συστήματα επικοινωνιών και πυρομαχικά. Ωστόσο, το μεγαλύτερο μέρος των παραγγελιών εξακολουθεί να κατευθύνεται προς το εξωτερικό, με αποτέλεσμα να περιορίζεται η βιωσιμότητα των ελληνικών αμυντικών βιομηχανιών.
Αξιοσημείωτο, με βάση το HELDIC 2023-24, είναι ότι οι σχεδόν 100 εταιρείες του καταλόγου παρουσιάζουν έναν τζίρο άνω των 400 εκατομμυρίων ευρώ, με τον κύριο όγκο της παραγωγής να επικεντρώνεται σε τεχνολογίες υψηλής τεχνολογίας, όπως τα ηλεκτρονικά συστήματα επικοινωνιών, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη και τα εξειδικευμένα υλικά. Η ανάγκη για αξιοποίηση των ελληνικών δυνατοτήτων είναι περισσότερο από ποτέ επιτακτική, καθώς η διεθνής ζήτηση για στρατιωτικό εξοπλισμό αυξάνεται.
Οι ευθύνες των αρμόδιων φορέων, όπως το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, είναι σαφείς:  Απαιτείται στρατηγικός σχεδιασμός και υποστήριξη της εγχώριας παραγωγής, ώστε να μειωθεί η εξάρτηση από ξένους προμηθευτές και να αναπτυχθεί η εθνική αμυντική τεχνολογία. Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν τεχνολογίες αιχμής και υψηλού επιπέδου παραγωγικές δυνατότητες, το κράτος οφείλει να δημιουργήσει ένα ευνοϊκότερο περιβάλλον για την προώθηση και ανάδειξη της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας. Αυτό απαιτεί όχι μόνο θεσμικές ρυθμίσεις, αλλά και κίνητρα για καινοτομία και διεθνείς συνεργασίες.

Τέλος, σημαντικό ρόλο πρέπει να παίξουν και οι επενδύσεις στην έρευνα και ανάπτυξη νέων προϊόντων, καθώς και η καλύτερη εκμετάλλευση των δυνατοτήτων παραγωγής που ήδη υπάρχουν. Ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων θα μπορούσε να εξασφαλίσει μεγαλύτερη αυτάρκεια σε αμυντικά συστήματα και να ενισχύσει τη διεθνή ανταγωνιστικότητα της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας.