"Δράση" γένους θηλυκού

 Μια αναδρομή σε ζωές και πορείες γένους θηλυκού, σε ασπρόμαυρο φόντο, επανέφερε στη μνήμη ο «φακός» της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος (ΕΤΕ).
    Φωτογραφίες, εκθέσεις ιδεών από τις συμμετοχές στους διαγωνισμούς, «βεβαιώσεις περί ηθικής υποστάσεως», δηλώσεις πολιτικών φρονημάτων συνοδευόμενες από πιστοποιητικά της Ασφάλειας, έχουν να αφηγηθούν στον καμβά της ελληνικής Ιστορίας τον κοινωνικό ιστό μιας μακρινής εποχής.
    Αναρτήθηκαν και εκτέθηκαν στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για τη βραδιά Μουσείων, που φέτος είχαν ως θέμα «Μουσεία και μνήμη. Τα αντικείμενα διηγούνται την ιστορία σας», τις οποίες διοργάνωσε το Ιστορικό Αρχείο της ΕΤΕ.
Εκεί, σε μια «βόλτα» στο χθες, το ΑΠΕ-ΜΠΕ βρήκε αυτές τις γυναίκες, αντιπροσωπευτικό δείγμα των Ελληνίδων, που χάραξαν έναν δύσκολο δρόμο μέσα σε ένα μία Ελλάδα όπου η εργασία της γυναίκας εκτός σπιτιού εθεωρείτο αδιανόητη. Δρόμο, που αξίζει κανείς να θυμηθεί, γιατί βήμα το βήμα φθάνει στο σήμερα και η μνήμη, ως πλούτος, πρέπει να «ανασκαλεύεται».
    Εν αρχή ην το 1911: Πεντακόσιοι άνδρες υπάλληλοι και μία γυναίκα. Το όνομα αυτής Θηρεσία Περαγάλλου: τηλεφωνήτρια. Είναι η πρώτη και μόνη γυναίκα μέχρι το 1916 στο προσωπικό της ΕΤΕ που θα μείνει βεβαίως στην ιστορία, αφού ούτε καθαρίστριες γυναίκες υπήρχαν τότε. Μόλις το 1912, με νόμο του Ελευθέριου Βενιζέλου, εξάλλου, θα δοθεί η δυνατότητα στις γυναίκες να εργαστούν σε δημόσιες υπηρεσίες. Οι εργαζόμενες γυναίκες τότε ήταν είτε δασκάλες, είτε υπάλληλοι στα Τ.Τ.Τ. (Ταχυδρομεία, Τηλεφωνεία, Τηλεγραφεία).

    «Οι πόλεμοι του 1912-1913, ο Α΄ Παγκόσμιος και οι συνεχείς επιστρατεύσεις είχαν δημιουργήσει μεγάλα κενά στο προσωπικό της Τράπεζας, και ήταν δυσκολότατο να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες της υπηρεσίας με το μεγάλωμα της χώρας και την ευρύτατη ανάπτυξη των εργασιών της Τράπεζας. Τότε, τον Ιούνιο του 1916, γεννήθηκε στη διοίκηση η σκέψη να καλύψει τα κενά του ανδρικού προσωπικού με γυναίκες», θυμάται σε παλιότερη συνέντευξή της, το 1984, στο περιοδικό της ΕΤΕ, η Τ. Αποστολοπούλου-Γεωργιάδη, υπάλληλος της δεκαετίας του '40.
    Προσθέτει: «Και αμέσως, με έναν πρόχειρο κανονισμό, που όριζε πολλά προσόντα, αλλά λίγο μισθό και στενά περιορισμένη σταδιοδρομία, προκηρύχτηκαν δύο διαγωνισμοί, το 1916, για «κυρίας και δεσποινίδας ως αντιγραφείς, δακτυλογράφους και βοηθούς ταμείου» στο Κεντρικό Κατάστημα. «Να ένα καλά καταρτισμένο, φτηνό, με κομμένες από την αρχή τις δυνατότητες, τις αξιώσεις και τις προσδοκίες εξέλιξης προσωπικό, που δεν είχε και υποχρέωση στράτευσης», σκέφτηκε και αποφάσισε η διοίκηση».
    Για τη συμμετοχή τους στον διαγωνισμό οι υποψήφιες συμπλήρωναν τη σχετική αίτηση με τα απαραίτητα δικαιολογητικά, στα οποία κάποιες φορές συγκαταλέγονταν εκτός από τις συνήθεις συστατικές επιστολές -ή αλλιώς «βεβαιώσεις περί της ηθικής υποστάσεως»- και δηλώσεις πολιτικών φρονημάτων συνοδευόμενες από πιστοποιητικά των Διευθύνσεων Ασφαλείας.

ΑΠΕ

Σχόλια