Η διδακτική ιστορία του σοφού Σόλωνος προς όφελος του “κλινικά νεκρού” νεο-Έλληνα

"Ελληνική Αναγέννηση" - Άρθρο του "Ορφέα"
Με λύπη μου παρατηρώ μουδιασμένα κορμιά να περπατούν στους δρόμους, πονεμένα μυαλά ανθρώπων που βαθιά μέσα τους γνωρίζουν ότι ευθύνονται κυρίως οι ίδιοι για ό,τι έγινε σε αυτή τη χώρα. Οι ζωές τους άλλαξαν προς το χειρότερο και δεν μπορούν να ηρεμίσουν. Παρασύρθηκαν, ναι. Ξεγελάστηκα, ναι. Τα προηγούμενα χρόνια ζητούσαν περισσότερα απ’ ό,τι πραγματικά χρειάζονταν, ναι. Στο τέλος όμως, κάνοντας τον απολογισμό, συνειδητοποιούν ότι κακώς έκλεισαν τα αυτιά τους σε πολλούς που μάταια προσπάθησαν να τους συνετίσουν. Κάπου, στη μέση της διαδρομής προς την ευτυχία, χάθηκαν, λοξοδρόμησαν και τελικά έφτασαν σε αδιέξοδο. Αυτή τη στιγμή, οδηγούνται προς τη λήθη και τη σύνθλιψη πράξεων και ιδεών χιλιετηρίδων. Το αντιλαμβάνονται, αλλά οι ρίζες της αναβλητικότητας έχουν αγκαλιάσει τα σωθικά τους. Μετανιωμένοι, που δεν άκουσαν τον ανώνυμο «σοφό», ως άλλο Σόλωνα, να τους προειδοποιεί για τις μελλοντικές περιπέτειες στις οποίες οδηγούν τη χώρα, καθώς ενδιαφέρονταν μόνο για την εκπλήρωση των ιδιοτελών τους σκοπών, ζητούν παρηγοριά από την πραγματική πνευματική ηγεσία του έθνους Μίκης Θεοδωράκης, Χρήστος Γιανναράς, Ελένη Γλυκατζή, Νεοκλής Σαρρής, Σαράντος Καργάκος, κ.α. στο ρόλο του αρχαίου Έλληνα σοφού. Ιδού λοιπόν, τι μας διδάσκει το παρακάτω περιστατικό που διαδραματίστηκε στην αρχαία Αθήνα του 5ου αιώνα π.Χ.

Η διδακτική ιστορία του Σόλωνος

Μας πληροφορεί ο Διογένης Λαέρτιος (Οι επτά σοφοί – Βίοι Φιλοσόφων, εκδόσεις ΖΗΤΡΟΣ), ότι «μόλις ο Σόλων οσφράνθηκε τα σχέδια του Πεισίστρατου (ετοιμαζόταν να καταλύσει τη δημοκρατία και να κυβερνήσει τυραννικά), έκανε ό,τι μπορούσε για να εμποδίσει την πραγματοποίησή τους. Όρμησε δηλαδή μια μέρα στη συνέλευση του λαού κρατώντας δόρυ και ασπίδα και τους προειδοποίησε για τις δόλιες προθέσεις του Πεισίστρατου. Επιπλέον, δήλωσε ότι είναι πρόθυμος να σταθεί βοηθός της πόλης, λέγοντας τα εξής: “Αθηναίοι, από άλλους σας είμαι σοφότερος και από άλλους πιο γενναίος. Σοφότερος από αυτούς που δεν αντιλαμβάνονται την απάτη του Πεισίστρατου και πιο γενναίος από αυτούς που, ενώ ξέρουν, σιωπούν από φόβο”. Και τα μέλη της βουλής που ήταν με το μέρος του Πεισίστρατου, έλεγαν πως ο Σόλων είναι τρελός, εξού και τα λόγια του». Στη συνέχεια ο Σόλων έγραψε τους παρακάτω στίχους:


“Λίγος καιρός και θα φανερωθεί στους συμπολίτες μου
η τρέλα μου, μόλις θα λάμψει καθαρή η αλήθεια”

«Όταν ο Πεισίστρατος πήρε τη δύναμη στα χέρια του», συνεχίζει ο Διογένης Λαέρτιος, «ο Σόλων, μη μπορώντας πια να πείσει το λαό, πήγε και άφησε τα όπλα του μπροστά στο οίκημα του στρατηγού λέγοντας : ”Πατρίδα μου, σε βοήθησα με λόγια και έργα” και αμέσως απέπλευσε για την Αίγυπτο και την Κύπρο απ’ όπου επισκέφθηκε τον Κροίσο. (...) Όταν έμαθε ότι ο Πεισίστρατος ήταν ήδη τύραννος, έγραψε στους Αθηναίους τα εξής:


“Από δική σας δειλία κι αμυαλιά σας χτυπούν οι φουρτούνες ˙

όχι μομφές στους θεούς ˙ δεν είναι φταίχτες ˙ εσείς
οι ίδιοι αρματώσατε τούτους εδώ και τρανέψατε τόσο ˙
έτσι, απ’ αυτά, στην πικρή πέσατε τώρα σκλαβιά ˙
ίδια αλεπού πονηρά περπατάει ο καθένας σας χώρια,
μα όλοι σαν πάτε μαζί, τότε σας πιάνει αμυαλιά ˙
οι γαλιφιές σας πλανεύουν, και δίνετε πίστη στα λόγια,
όμως καμία προσοχή στα έργα δεν δίνετε εσείς”

Η τελευταία επιστολή του αρχαίου σοφού θα μπορούσε να ήταν γραμμένη από τα χέρια όλων εκείνων που χαρακτηρίστηκαν «ιδιόρρυθμοι», «συμπαθητικοί», «τρελοί», «γραφικοί» και «ρομαντικοί», γεννημένοι σε μια παλιότερη εποχή. Εκείνων, που είχαν πιο καθαρό ορίζοντα ορατότητας σε σχέση με αυτό της «μάζας». Συμπερασματικά, ο σύγχρονος Έλληνας πρέπει να αντιληφθεί ότι στο DNA του έχει το «μικρόβιο» να αποκρούει τον ρεαλισμό. Του αρέσει να πέφτει θύμα λαοπλάνων. Με λίγα λόγια, έχει το μεγαλύτερο «κακό» που θα μπορούσε να έχει άνθρωπος. Παράλληλα όμως, έχει στο DNA του και το μεγαλύτερο «καλό», την αντίδραση, η οποία θα εκδηλωθεί όταν θα ολοκληρωθεί η πράξη του εξευτελισμού και της εξαθλίωσής του.


Ο νεο-Έλληνας βρίσκεται ένα βήμα πριν «στριμωχτεί» στη γωνιά, μια ανάσα πριν αισθανθεί τη δική του αναπνοή να γυρίζει στο πρόσωπό του, καθώς αυτό θα «κολλάει» στον παγωμένο τοίχο της δικής του αναβλητικότητας. Στην πλάτη του βρίσκονται ήδη τα βάρη εκείνων που άδικα φωνάζουν συνεχώς από τα ΜΜΕ ότι «τα λεφτά τα φάγαμε όλοι μαζί και έτσι πρέπει όλοι να πληρώσουμε το τίμημα». Πίσω του στέκονται λιμοκοντόροι με έφεση στο να ασελγούν συστηματικά πάνω στα ανήμπορα να αντισταθούν, μίζερα κορμιά, διότι επί χρόνια ταΐζουν τα μυαλά τους με κενές προσδοκίες. Αυτός ο νεο-Έλληνας όμως, ΠΡΕΠΕΙ να αντιδράσει. ΠΡΕΠΕΙ να γυρίσει το πρόσωπό του και να αντικρύσει τον εχθρό κατάματα. Και δεν του το ζητά ο οποιοσδήποτε. Στην πραγματικότητα, δεν του το ζητά κανείς. Το χρωστάει στον εαυτό του. Οφείλει στον εαυτό του την εξιλέωση. Είναι ανάγκη λοιπόν, να καταφέρει να γνωρίσει τα λάθη του (περί επιτεύγματος πρόκειται), να αφουγκραστεί τους παλμούς της καρδιάς του και να πάρει αποφάσεις. Αποφάσεις αντίθετες σε αυτές που αναμένουν οι δήμιοί του. ΠΡΕΠΕΙ να διαψεύσει τις φήμες περί του... κλινικά νεκρού νεο-Έλληνα.

Ορφεύς

Σχόλια